Nużeniec, nazywany też demodex to powszechnie występujący pasożytniczy roztocz, którego stwierdza się niemal u 90% ludzi. Bytuje głównie w gruczołach łojowych oraz mieszkach włosowych oraz żywi się martwymi komórkami naskórka oraz łojem. W wielu przypadkach nie daje żadnych objawów, ale niekiedy potrafi znacząco uprzykrzyć życie. Co warto o nim wiedzieć oraz o sposobach leczenia choroby, która nazywa się nużyca?
Czym jest demodex?
Grecka nazwa demodex wywodzi się od dwóch słów „łój” oraz „ruchliwe robaki”. Nużeniec to nic innego jak roztocza występujące niemal na całej szerokości geograficznej. Są one bardzo małe, ponieważ osiągają wielkość zaledwie 0,28 a 0,4 mm. Ich cykl życia zamyka się w przedziale 18 do 25 dni – z larw powstają nimfy, które są postacią inwazyjną. Nużeńce są aktywne głównie nocą, przemieszczając się po powierzchni skóry. Pojawiają się głównie u osób starszych. Chociaż w większości przypadków nie dają żadnych objawów, niekiedy powodują chorobę zwaną nużycą. Według niektórych badań wywołuje ona trądzik różowaty oraz zapalenie mieszków włosowych czy powiek. Do zarażania tym pasożytem dochodzi bardzo łatwo, ponieważ przedostaje się on w kurzu i powietrzu. Najlepiej rozwija się na skórze bogatej w gruczoły łojowe, w miejscach takich jak czoło, broda, nosa czy brzegi powiek. W niektórych przypadkach towarzyszą mu także bakterie takie jak paciorkowiec czy gronkowiec.
Nużyca – diagnostyka i leczenie
Aby wykryć demodex na skórze należy wykonać biopsje dermatologiczną lub zastosować metodę wytrawiania czy cyjanoakrylową. Jeżeli nie wywołuje on żadnych objawów nie podejmuje się jego leczenia. Jednak, gdy dojdzie do inwazji tych pasożytów, mogą pojawić się nieprzyjemne dolegliwości. W takim przypadku stosuje się kremy oraz maści z zawartością substancji aktywnych takich jak inwermektyna, drzewo herbaciane, olej kamforowy czy siarka. W niektórych sytuacjach konieczne może być przyjmowanie także inwermektyny lub antybiotyków doustnie przez dłuższy czas. Niekiedy konieczna jest też wizyta u okulisty – na przykład, jeżeli pasożyty doprowadziły do nadkażenia bakteryjnego skóry powiek, czyli jęczmienia czy gradówki. Po leczeniu oraz w jego trakcie duże znaczenie ma profilaktyka. Pasożyt ten jest bardzo rozpowszechniony u ludzi, dlatego z łatwością może wrócić, ponownie powodując przykre objawy. Dlatego poleca się dbanie o higienę osobistą oraz unikanie korzystania ze wspólnych przyborów toaletowych, kosmetyków czy ręczników. Warto regularnie prać pościel w wysokiej temperaturze, ponieważ demodex jest aktywny szczególnie nocą.
